Van de dagen: Het Woord

Arcadisch Woordenboek...

donderdag, november 30, 2006

Woord 609


ketenieren


Het woord 'ketenieren' is een typisch Poperings woord dat Deken De Bo in zijn 'Westvlaamsch idioticon' uit 1873, uitlegt als het zich in de 'keet met elkaar onderhouden', of dus samen 'babbelen' in de hopast.

Vindplaats: Bewaar de hommelketen, Red de hopcultuur!

woensdag, november 29, 2006

Woord 608


treurwilg


Wij zijn leerlingen van het Sint-Janscollege naast het Campo Santo. We hebben dus elke dag te maken met het Campo Santo. Vanuit onze lokalen kijken we er over uit, we hebben er vorig schooljaar een projectweek rond gehouden. In die week hebben sommigen mooie foto's of tekeningen en gedichten gemaakt, anderen een heuse film van 15 minuten. We krijgen er ook geregeld les, Nederlands bijvoorbeeld. We lezen dan gedichten onder de grote treurwilg of bij het graf van de dichter zelf, bijvoorbeeld Karel van de Woestijne. Omdat we zoveel met het Campo Santo geconfronteerd worden, zien we ook de staat waar het zich in bevindt. Heel veel grafmonumenten op het oude gedeelte zijn er erg aan toe. Gebarsten graftomben, onkruid, ontbrekende of omvallende ornamenten.... Heel wat graven zijn al onherroepelijk door de tand des tijds aangetast en zullen weldra verdwijnen en vervangen worden door nieuwe graven, die het harmonische geheel verstoren. Het Campo Santo is dus dringend aan herstelwerken toe. Wij willen vele kleine reparaties laten uitvoeren om de toestand te consolideren.
Enkele leerkrachten maakten ons warm om deel te nemen aan de Monumentenstrijd van VRT en de Vlaamse overheid, zodat het Campo Santo kan blijven 'leven'.

Vindplaats: Wie zijn we op de Campo Santo-website

dinsdag, november 28, 2006

Woord 607


applaus


Slechts op één terrein was hij niet succesvol: zijn roman The naive and sentimental lover (1971) flopte. "Je patrouilleert langs de grenzen van je kunnen. Als je dat niet doet, ga je ten onder. Het is het oude liedje: de dwaas die denkt dat hij Hamlet kan spelen. Nou, ik kon het niet, ik brandde mijn vingers en het applaus bleef uit".

Vindplaats: John Le Carré, het complete dossier bij Crimezone

maandag, november 27, 2006

Woord 606


tarwestro


Cyriel Buysse, Bij de begrafenis van Maeterlincks moeder, 16 juni 1911: “In de ruime Sint-Annakerk, waar volgens traditioneel gebruik bij voorname families, tarwestro over de kerkvloer lag gespreid, waren veel mensen de plechtigheid komen bijwonen.”

Vindplaats: De Gentse sporen van Maurice Maeterlinck op Literair Gent

zondag, november 26, 2006

Woord 605


terp


Zoals dat de werklui nog grapten een terp van oude Batavieren af te graven vlak bij Tzum, waar Tamminga woonde tijdens zijn lagere schooltijd.
Vindplaats: Archief Boeklog.info – Trochpaden

Vindplaats: Archief Boeklog.info - Geart de Vries, Trochpaden - Oantinkens fan D.A. Tamminga - oan syn libben en wurk
224 pagina’s - Friese Pers Boekerij © 1999

(Wat mij ook nog onwillekeurig deed (denken en) uitkomen bij het zwerfheden van David Troch)

zaterdag, november 25, 2006

Woord 604


eer


Hij vroeg de achttien ook wie zij beschouwen als de belangrijkste filosoof aller tijden. Op dit lijstje scoren Plato, Aristoteles en Kant het hoogst met zes vermeldingen. Weer een andere vraag was: wie is de meest overschatte filosoof van deze eeuw? Hier vallen onder meer de namen van Teilhard du Chardin, Heidegger en Derrida.Maar op het lijstje van overschatte filosofen komt nog een naam voor. Verbij: “Iets meer verbazing wekken de enkele vermeldingen van de hier te lande toch hooggeachte Wittgenstein, hoewel zijn roem toch vooral door amateur-filosofen als W.F. Hermans en Max Pam wordt gezongen”. Het is altijd aardig om erkenning te krijgen en bovendien is het een eer om in één adem te worden genoemd met W.F. Hermans.

Vindplaats: Over “De armen van de inktvis” van Max Pam

vrijdag, november 24, 2006

Woord 603


schuins


Hét paradigma van mimesis is en blijft de spiegel - al moet je dan niet denken aan de spiegel waarin je zoals Narcissus jezelf bekijkt, maar aan één waarin je schuins de wereld bekijkt. Om te beginnen wijst het erop dat het in wezen gaat om een instrument dat door de mens is gemaakt om virtuele beelden te scheppen. Vervolgens brengt het duidelijk de relatie tussen origineel en nabootsing in beeld: mimesis werkt alleen als ze overtuigend is, '(natuur)getrouw'. En ten slotte toont het hoe overtuigend het virtuele beeld kan werken, terwijl tegelijk het uitsteken van de hand volstaat om de onwerkelijkheid ervan te ontmaskeren.

Vindplaats: Stefan Beyst over mimesis

donderdag, november 23, 2006

Woord 602


drimmelen


Sedert vijf en twintig jaar wordt de suikerij in Frankrijk op grooten voet gekweekt en 't krielt er voor-aan van droogerijen of suikerijasten. Ook zijn er, deze laatste jaren, de steenbakkerijen 'lijk uit den grond getooverd, vooral in den “Nord” en den “Pas de Calais”; en zoo komt het, dat niet alleen de landwerkers, maar ook de astewerkers en de steenbakkers hun aas in Frankrijk zoeken; immers, de Franschmans laten al die zware werken aan de Vlamingen over, vooral het steenbakken en suikerijen-drogen; als ze nog eens tot zulke werken gaan snuisteren, drimmelen ze algauw weg: “Fait trop chaud” zeggen ze.

Vindplaats:
E. H. Edmond Denys, Pastor der “Franschmans”. Gepubliceerd op 16 maart 1912

woensdag, november 22, 2006

Woord 601


lichaam


De tekstbijdragen van Pieter De Buysser stellen Europa voor als een lichaam. De beschreven lichaamsdelen (een oor, een hart, de knieën) hebben eigen kenmerken en eigenschappen, dingen die op één of andere manier ook Europa typeren.

Vindplaats: The Attendants' Gallery - Stories of Europe bij muziek Lod

dinsdag, november 21, 2006

Woord 600


bons


Het mag duidelijk zijn: Brijs schaamt zich niet voor het tentoonspreiden van de Grote Emotie. Naast de gereveleerde details over de graven – waarin hij de lezer ook ten volle pakt – schrijft hij de auteurs soms schaamteloos naar zich toe en is de literair-historische waarheid even in het vriesvak gestopt. Zo komen we te weten dat de geliefde van Brijs hem tijdens het schrijven van de Kruistochten verlaat – omdat hij teveel met de schrijverij bezig is. Net op het moment dat hij thuiskomt na een bezoek aan het graf van N.E. Fonteyne en op de terugweg niet weerstaan kon aan de aankoop van Van de Woestijnes De bestendige aanwezigheid, krijgt hij de bons.

Vindplaats: Stefan Brijs-thuissiteDe pers over ‘Kruistochten’

maandag, november 20, 2006

Woord 599

Ma 20/11/2006 – Woord 599 - boêrebeutr’

boêrebeutr’



DE HEE EN DE HAA - Joris Denoo

Hoênoâvend, provinciehenoât’n. Ej ol g’hoârd van de haa-noâr-omhoâhe en de hee-noâ-beneên? Hjièln dag ol spookt die vroâhe deur miene kop: ‘Jo moâ: moet’a nu me’nne haa-noâr-omhoâhe of skriev’k et mè ne hee-noâ-beneên?’ (oftwel: omljièhe). ‘k Lach’n ik mî te plettre bie zukk’e kwesties. ‘t Slachtoffre verbetert zezelv’n ton, moâ vervolt oweere in ne andre kwoât: ol zîn haa-noâr-omhoâhes word’n ommennekjiè diêp in z’n kele olfzochte in de beutre hewenteld, en ol zîn hee-noâr-omljièhes (oftwel: beneêns) word’n in veel te veel heschroâp heflambeerd. Je begunt ton lik ne’n Ollandre te spreek’n die te vele Diksmuudsche boêrebeutr’ ip zîne kop eet. Gotver, is mî da toch ‘n alomteêhnwoordeh grieptsje! Nu, erh iz da niê: d’r bestoân remedies teêhn. Frâs spreek’n bevoârbeeld. (Enzovort…)

Vindplaats : De hee en de haa (Joris Denoo), ergens op de Westvlamse site "’t is skone Vlams te klapp’n"

zondag, november 19, 2006

Woord 598


penseelvoering


Tegenover de structuur van een natuurlijke biotoop stel ik mijn ingreep met verf.
Mijn werk is de vertaling van plastische bekommernissen als: Structuur en vorm – figuur en achtergrond – ritme en penseelvoering - deel en geheel.

Vindplaats: Website Bernard SercuIk ben een schilder van abstracte doeken

zaterdag, november 18, 2006

Woord 597


inzicht


Boltra: "inzicht en behendigheid in het bochtenwerk"

Vindplaats: www.boltra.be

vrijdag, november 17, 2006

Woord 596


liefde


Bart Chabot, opperstalmeester in de dood, mocht telkens opdraven. Hij ging voor om de overledene bij zijn voornaam te noemen, wat later door bijna alle zenders werd gevolgd. De prijzen van Hermans schilderijen schoten omhoog en ook de platenmaatschappij van Herman zou goede zaken doen, zo werd ons door de kenners voorspeld. Het was zonder meer een boeiend gezicht, deze saamhorigheid van politici, kunstenaars en Hells Angels, maar de werkelijke vraag is natuurlijk waar bij al dit uiterlijk vertoon die plotselinge liefde voor Herman Brood vandaan is gekomen.

Vindplaats: Max PamBrood gooit dood

donderdag, november 16, 2006

Woord 595


donderpreek


Maar dat alles zou enkel een richtingloze donderpreek zijn indien het persoonlijke verhaal van de personages niet interessant was. ‘The Constant Gardener’ is een film die bevolkt wordt door stiff upper lips, mensen die geleerd hebben om hun emoties opzij te zetten en vooral niet teveel vragen te stellen over wat hun superieuren zeggen en doen.

Vindplaats: Dennis Van Dessel over The constant gardener bij Digg

woensdag, november 15, 2006

Woord 594


waan



Het concept van de familieroman (Freud 1909) wordt hierbij als een minimaal heuristisch concept gehanteerd. Door de historische reconstructie van de genealogie en op basis van brieven en getuigenissen door derden, worden de fantasmatische verwerkingen van de reële genealogie geanalyseerd. Fantasmen als zijn vermeende Poolse adellijke afkomst, de band van zijn grootmoeder met Goethe in Weimar en de aanwezigheid van Napoleon bij de geboorte van zijn vader, zijn slechts drie dimensies die echter een consistente persoonlijke mythe vormen, waarvan de historische wortels beschreven worden. Daarna worden de effecten van deze fantasmatische constructucties in zijn filosofie in kaart gebracht. Door zijn uitspraak "Ich bin mehr noch Pole als ich Gott bin", neergeschreven in Turijn in januari 1889, knoopte hij terug aan bij een reeds voor zijn geboorte bestaande familiale legende, om daarna binnen te treden in het labyrinth van zijn waan.

Vindplaats: Vakgroep Duits – Daniel Devreese – Universiteit Gent

dinsdag, november 14, 2006

Woord 593


gooi



Gedurende drie weken werd de Redactie van Wilde geruchten overstelpt met mooie, ontroerende, spannende, gemene, triestige en niet-triestige levensverhalen. In totaal deden 627 kandidaten een gooi naar de alom begeerde biografie. Vijf van hen mogen het tijdens de live-uitzending van Wilde geruchten - op 10 november op de Boekenbeurs - tegen elkaar opnemen.
De andere 622 moeten echter niet wanhopen.
Zij kunnen terecht bij Uitgeverij Sherazade of bij mijnboek.be

Vindplaats: De andere 622 bij Radio 1

maandag, november 13, 2006

Woord 592


slobkousen


Ik heb ook het bezoek gehad van je oude vriend Karel Bubaye van Roesbrugge die wel degelijk aan onze Oostergrens in de buurt van Lanaken, in een loopgraaf zit. Hij vond zijn verlof ditmaal te kort om van Lanaken naar zijn afgelegen uithoek van West Vlaanderen te reizen en had eenvoudig besloten een dagje bij ons te komen doorbrengen om eens lekker in een bed te slapen, en met mij een paar flesschen wijn en enkele flinke borrels te verwerken. Karel is nergens attaché en had geen slobkousen aan maar zag er uit al een soldaat die uit een koolmijn komt. Je verblijf in 't buitenland was heb onbekend en hij deed alsof het hem vreeselijk speet dat je niet thuis was, maar niet zoodra stond de kruik Bols op tafel of alles was in orde.

Vindplaats: Brief aan Walter – Elsschotpagina op de thuissite van Michiel Meeuwissen

zondag, november 12, 2006

Woord 591


wegwaaien


Minne's biograaf in spe Marco Daane schrijft Brijs dat hij de letters op het graf van de dichter/boer in Sint-Martens-Latem(een fragment uit Minne's 'Ode aan den eenzame') al meermalen heeft moeten vastplakken. Elke keer weer vreest hij dat losgeraakte letters zullen wegwaaien. Over sterke symboliek gesproken. Brijs hoeft er waarachtig weinig moeite voor te doen.

Vindplaats: Stefan Brijs-thuissite – De pers over ‘Kruistochten’

zaterdag, november 11, 2006

Woord 590


beter



Camps heeft het moeilijk met een emotionele wereld die de zijne niet is. Hij heeft het moeilijk met een ontlading die het beheersbare overstijgt. Jammer. Bettini verdient beter. Trouwens, een klein beetje Bettini in Camps, het zou Hugo goed doen.

Vindplaats: De archieven van Paul Vdb – Achter de schermen - www.coachpaul.be

vrijdag, november 10, 2006

Woord 589


terp



Zoals dat de werklui nog grapten een terp van oude Batavieren af te graven vlak bij Tzum, waar Tamminga woonde tijdens zijn lagere schooltijd.
Of dat volgens de man de definitieve nederlaag van de Romeinen tegen de Frisii weleens bij de Waddenzee kon zijn geweest. In plaats van bij dat altijd onbekend gebleven grote meer ergens in de donkere Duitse wouden.

Vindplaats: Boeklog-archief, Trochpaden 11/6/2006

donderdag, november 09, 2006

Woord 588


los


Landschappen, personages, symbolen en flarden tekst worden ingepast in een
vorm van enscenering, waarin het individu een eigen verhaal schrijft. "Overgave" wordt op veel punten "overwinning", "inkapseling" wordt "outting". Personages worden ontdaan van elke persoonlijkheid, landschappen verliezen elke link met een geografisch gegeven. Theatraliteit viert op deze manier hoogtij, alleen het script mankeert. Een uitdaging voor de toeschouwer die zich tegoed kan doen aan het samenleggen van de aangereikte puzzelstukken. De reeksen vormen compacte eenheden die op het eerste zicht volledig los lijken te staan van elkaar, ook door het gebruik van verschillende technieken. Het vormen als het ware losse hoofdstukken, waarin de hoofdrolspelers een eigen weg zoeken binnen een klaarblijkelijk landschap vol verborgen holtes en onoverbrugbare obstakels. Alles is onderhevig aan een vorm van destructieve fragiliteit.


Vindplaats: Teksten – You have the right to remain silent bij Pol Bonduelle

woensdag, november 08, 2006

Woord 587


Pook


De clash der giganten duurde vermoedelijk niet langer dan tien minuten. Voor een uitgelezen gezelschap, waarvan zo'n beetje alle aanwezigen hoogleraar waren en of later hoogleraar zouden worden - een stuk of wat zouden ook nog de Nobelprijs krijgen - kruisten Wittgenstein en Popper de degens. Zoals wel vaker voorkwam zou Wittgenstein zich in het debat bijzonder hebben opgewonden. Op een gegeven was hij op de kolenkachel toegelopen en had hij de pook gepakt. In zijn woede had hij de pook tegen Popper opgeheven, maar iemand had geroepen "Wittgenstein, leg neer die pook!", en de filosoof had verweesd naar het wapen in zijn hand gestaard.

Vindplaats: Max Pam over ‘De Vloek van Ierland

dinsdag, november 07, 2006

Woord 586


lokroep


Vrouwen hadden voor Van Tuerenhout iets onaantastbaars "omdat gewoon het hele leven uit ze is geboren". In het huis dat de schilder met zijn echtgenote-muze Clara in Wenduine betrok, destijds overigens het klooster waar ooit de ongelukkige Soeur Sourire woonde, bracht het stel een indrukwekkende collectie etnische kunst tot stand. Speren, wapens, door koppensnellers gemummificeerde hoofden uit Papoea, Afrikaanse maskers - Van Tuerenhout noemde zich gefascineerd door de diepe lokroep van 's mensen oorsprong. Vrouwen hadden voor Van Tuerenhout iets onaantastbaars "omdat gewoon het hele leven uit ze is geboren".

Vindplaats:
Afscheid van 'de laatste Belgische surrealist' door Lode Delputte. Kunstenaar Jef Van Tuerenhout (1926-2006) overleden. De Morgen online.

maandag, november 06, 2006

Woord 585


stakkerig


Jongens waren we - maar aardige jongens. Al zeg ik 't zelf. We zijn nu veel wijzer, stakkerig wijs zijn we, behalve Bavink, die mal geworden is. Wat hebben we al niet willen opknappen. We zouden hun wel eens laten zien hoe 't moest.

(uit: Nescio, Titaantjes, Nijgh & Van Ditmar, Amsterdam)

Vindplaats: Schrijft u over mij maar niks – Over Nescio

zondag, november 05, 2006

Woord 584


gang



We blijven die Münstermann volgen - terwijl we ons ook voorzichtig afvragen wat Harry Mulisch van dit boek zal vinden. Niks, waarschijnlijk, want die gaat volkomen terecht altijd gewoon zijn eigen gang.

Vindplaats: het Parool over de Hitlerkus van Hans Münstermann
Hans Munstermann is intussen ook genomineerd voor de Ako literatuur prijs 2006

zaterdag, november 04, 2006

Woord 583


binnenzak



Helemaal mee eens, maar nu is zowel Nooteboom als Komrij lid van de Herenclub, een groepje notabelen dat onder leiding van Harry Mulisch bijeenkomt in die sterloze ballentent van Joop Braakhekke. En hier begin ik mij al te verheugen. Stel, het is weer maandagavond en Cees zit al aan tafel. Zojuist is zijn nieuwe roman door Arjan Peters en Jeroen Vullings besproken als het grootste meesterwerk sinds de Kleine Inez van Van Genderen Stort. Reken maar dat Cees daar trots op is. De recensies branden, uitgeknipt en al, in zijn binnenzak. En dan komt Komrij binnen, een dagje over uit Portugal. Alleen de stoel tegenover Nooteboom is nog vrij. Erg, heel erg!

Vindplaats: Max Pam over Demompere

vrijdag, november 03, 2006

Woord 582

Vr 3/11/2006 – Woord 582 - kruipen

kruipen


Zojuist de ladder uitgeschoven en maar liefst zeventig kilo rijpe kweeperen geplukt.Van één boom. Prachtig. In mijn jeugd gingen we die plukken aan het sas van het kanaal Kortrijk-Bossuyt.
Mijn charmante buurman roept: 'Het zal gaan regenen want de kiekens kruipen hoog...'

Vindplaats: Ergens op de bladzijden van HaikuGeertGeert Verbeke

donderdag, november 02, 2006

Woord 581

Do 2/11/2006 – Woord 581 - Wereldkampioen

wereldkampioen


Het verhaal wordt een aantal keren onderbroken door een 'koor' van wakende zielen dat boven de wereld hangt en alles ziet zonder te oordelen. Daane raakt gefascineerd door Elik Oranje, een Nederlandse historica met een Spaanse achtergrond die hij in een café tegenkomt en later weer ontmoet. Ze werkt aan een onderzoek naar een Spaanse koningin uit de elfde eeuw, met wie zij zich in verregaande mate vereenzelvigt. Waarom hij zo hopeloos aan haar verslingerd raakt, is moeilijk te zeggen. Zij bezoekt hem, ze hebben seks en ze verlaat hem weer, 'wereldkampioen afscheid-nemen, zoals ze zelf zegt. Hij komt weinig van haar gevoelens te weten (de goddelijke 'wij' onthullen hoe ze aan haar litteken is gekomen en daarmee haar 'weigering' anderen tot zich toe te laten). Toch blijft hij naar haar verlangen, gedreven door de kennelijk met niets te vergelijken ervaring wanneer ze in elkaars armen

Vindplaats: Over Allerzielen van Cees Nooteboom – Boeken Vpro

woensdag, november 01, 2006

Woord 580


doorknoperig


Priscilla is dus zeker een deel van mij en De steniging is zo beschouwd een gezonde manier om met mijn obsessies en demonen om te gaan. Kijk, Bret Easton Ellis moet helemaal niet doen alsof die figuur uit American Psycho helemaal niets met hem te maken heeft, en Elsschot was natuurlijk ook een beetje een doorknoperig ambtenaartje. Puur autobiografische literatuur is vreselijk, maar de ontkenning van de autobiografische inhoud van een boek is ook vreselijk. Iedere fantasie heeft haar wortels in de realiteit."

Vindplaats: 'Als je over vandaag schrijft, moet je bereid zijn geweldig op je muil te gaan' door Marnix Verplancke - Frénk van der Linden schrijft uitdagend debuut (De steniging) over een onmogelijke liefde - De morgen online

Frénk van der Linden
De steniging
Contact, Amsterdam, 304 p., 18,90 euro.





Powered by Blogger